Prioritaire installaties en Zorgplicht

In 2011 heeft de wetgever een onderscheid gemaakt tussen drinkwaterinstallaties waarbij in het kader van legionellapreventie en beheer twee hoofdgroepen zijn aan te duiden: Prioritaire installaties en Zorgplicht instellingen. In dit hoofdstuk leest u er meer over.

Prioritaire installaties

Onder ‘prioritaire installaties’ worden de volgende doelgroepen verstaan:

Ziekenhuizen;
Zorginstellingen;
Zwembaden en sauna’s;
Inrichtingen met logiesfunctie (o.a. hotels, bed & breakfast met meer dan 5 bedden)
Jachthavens
Truckstops
Penitentiaire inrichtingen;
Asielzoekerscentra

Deze instellingen dienen ten minste de volgende voorschriften na te leven:

Laten opstellen van een risicoanalyse en beheersplan (enkel door een BRL6010 gecertificeerd bedrijf!);

Het nemen van legionellamonsters;
Jaarlijkse controle toestelbeveiligingen (o.a. keerklepcontrole);
Temperatuurcontrole;
Spoelen van tappunten;
Controle brandslanghaspels;

Prioritaire installaties zijn dus gebonden aan voorgeschreven niet interpreteerbare regels en beheersmaatregelen. De filosofie hierachter is een onderscheid dat wordt gemaakt tussen doelgroepen met een hoger risico (zij zijn meer vatbaar voor legionella infecties) en overige doelgroepen met een lager risicoprofiel. Eventuele besmettingen bij prioritaire installaties van 1.000 KVE of hoger dienen te worden gemeld bij de Inspectie Leefomgeving en Transport. Voorheen was de norm voor het melden van een legionellabesmetting 100 KVE.

Elke besmetting dient te worden bestreden. Dit geldt dus ook voor besmettingen <1.000 KVE. KVE staat voor ‘kolonievormende eenheden’. Het aantal kolonievormende eenheden geeft aan hoeveel kolonies bacteriën zijn gedetecteerd. KVE’s worden uitgedrukt in honderdtallen. 100 KVE is daarom de laagste aantoonbare waarde. We spreken in praktijk dan ook niet van 1 tot 99 KVE of 101 KVE. Een schoon legionellamonster bevat 0 KVE.

We kennen inmiddels meer dan 40 verschillende soorten legionella. We verdelen ze in twee hoofdcategorieën, te weten ‘Legionella pneumophila’ en ‘Legionella non-pneumophila’. Van de ‘non-categorie’ weten we dat ze niet schadelijk zijn voor de volksgezondheid. Onder de andere categorie (pneumophila) scharen we 14 soorten legionella. Deze verschillende bacteriesoorten hebben negatieve effecten hebben voor de volksgezondheid. Bij constatering van serotypering 1 spreekt men van de meest gevaarlijke variant. Dit type kan onder de juiste omstandigheden dodelijk zijn. Van type 2-14 geldt dat zij worden gezien als de ernstige ziekmakers. Bij de analyse van een watermonster wordt dan ook bepaald welk type legionella is waargenomen.

Voor meer informatie over legionella wordt verwezen naar het onderdeel ‘Legionella’ op deze website. (klik hier)

Zorgplicht

Naast prioritaire instellingen kennen we ook ‘zorgplicht’ instellingen.

Voor zorgplichtinstellingen (instellingen waar drinkwater wordt verstrekt aan derden maar die niet onder bovengenoemde sectoren vallen) is bepaald dat de eigenaar van de collectieve drinkwaterinstallatie moet zorgen voor deugdelijk drinkwater. Denk hierbij aan kinderopvangfaciliteiten, sportcentra, onderwijsinstellingen, VVE’s, horeca, appartementencomplexen met een collectieve drinkwaterinstallatie etc. Dit houdt in dat de gezondheid van de gebruikers door het leidingwater niet in gevaar mag komen, bijvoorbeeld door de aanwezigheid van schadelijke micro-organismen. Voor deze groep is niet in de wet vastgelegd welke beheersmaatregelen u dient te nemen in het kader van legionellapreventie.

Enkel het voldoen aan de zorgplicht legionellapreventie is niet voldoende voor het deugdelijk beheren van de drinkwaterinstallatie. De drinkwaterinstallatie dient conform NEN1006 te zijn aangelegd en onderhouden zodat deze blijft functioneren volgens de ontwerpspecificaties. Controle van toestelbeveiligingen blijven onverminderd verplicht voor alle aansluitingen (>Qn6 watermeter) (Waterwerblad 1.4G artikel 2.2). Ook het bijhouden van een logboek behoort tot de verplichtingen. Niet in orde bevonden toestellen, beveiligingen, kranen en onderdelen (componenten) moeten worden ingesteld, gerepareerd of vervangen (Waterwerkbladen 1.4G artikel 2.3). Het wekelijks verversen (spoelen)van kritische leidingdelen is eveneens verplicht gesteld en ook hiervan dient een logboek te worden bijgehouden. Voor zorgplicht installaties heeft ISSO de publicatie 55.2 uitgegeven ‘Handleiding zorgplicht legionellapreventie collectieve leidingwaterinstallaties’.