Recordaantal mensen met legionella
5 september 2018
Vorig jaar rapporteerde het RIVM al over een geleidelijke jaarlijkse toename van het aantal legionella infecties in Nederland. In 2016 stond het record op 324 mensen die besmet raakte met de legionellabacterie. Dertien mensen overleden aan de gevolgen van deze infectie. Deze cijfers werden achteraf omhoog bijgesteld naar respectievelijk 454 mensen die de veteranenziekte kregen en 20 sterfgevallen. De cijfers van 2017 bleken onlangs de records van het voorgaande jaar te overstijgen.
Recordaantal besmettingen in 2017
Onlangs maakte het RIVM bekend dat het aantal gerapporteerde besmettingen over 2017 staat op 561. In datzelfde jaar vonden 31 mensen de dood als gevolg van een legionellabesmetting. Wat opvalt is dat het gros van de geregistreerde besmettingen in Nederland werd opgelopen. Het aantal besmettingen dat buiten Nederland wordt opgelopen is de laatste tien jaren ongeveer gelijk.
Meer onderzoek is noodzakelijk zo stelt het RIVM, maar een van de oorzaken zou kunnen zijn het warme weer in 2017. Bij warm weer kan eerder sprake zijn van opwarming in met name slecht geïsoleerde gebouwen. Ook kan een intensiever gebruik van koeltorens bij warmer weer mogelijk een negatieve bijdrage leveren. Als warmer weer inderdaad een prominente rol blijkt te spelen dan ligt het in de lijn der verwachting dat de trend in geleidelijke toename van het aantal besmettingen zich zal voortzetten gezien de hitterecords van 2018. De eerste 6 maanden van 2018 laten maar liefst een stijging van 35% zien. In 2017 werden 190 besmettingen gemeld. In 2018 waren dat er respectievelijk al 260.
Aandacht
Enkel het benoemen van externe factoren lijkt overigens wat kort door de bocht. In 2017 bracht ISSO een rapport naar buiten waarin de conclusie werd getrokken dat er veel te weinig aandacht is voor legionellarisico’s in de bouwwereld. Van ontwerp tot aanleg; het ging vaak fout .
De eindgebruiker betaalt hier uiteindelijk vaak de rekening voor, en de eigenaar van de drinkwaterinstallatie wordt geconfronteerd met hoge kosten als gevolg van besmettingen, niet gebudgetteerde noodzakelijke aanpassingen in de drinkwaterinstallatie c.q. meer intensief beheer. Aqua Assistance pleit dan ook al jaren voor meer aandacht tijdens de ontwerpfase, maar ook tijdens de bouwfase. Immers, een correct ontworpen en aangelegd drinkwatersysteem reduceert de kans op gezondheidsrisico’s als gevolg van legionella aanzienlijk.
Handhaving
Natuurlijk is er ook een grote rol weggelegd voor de eigenaar van de drinkwaterinstallatie. Niet voor niets kleven er belangrijke verplichtingen aan eigenaren van collectieve drinkwaterinstallaties om een juiste invulling te geven aan het beheer.
Wanneer de eigenaar onvoldoende verantwoordelijkheid neemt of onvoldoende toeziet op een correcte uitvoer van de noodzakelijke beheersmaatregelen, kan uiteindelijk ILenT (inspectie Leefomgeving en Transport) in actie komen. In 2017 werden met name hotels, jachthavens en zorginstellingen (exclusief ziekenhuizen) berispt door ILenT.
Afbeelding: Aantal berispingen ILenT per sector
Wat zegt dit record nu eigenlijk echt?
Wat dit record nu eigenlijk echt betekent dat is maar zeer de vraag. Nog altijd is het vermoeden dat veel huisartsen een legionellabesmetting niet melden waardoor de cijfers een vertekend beeld van de werkelijkheid zouden kunnen geven. Daarnaast is het maar zeer de vraag of een legionellabesmetting wel altijd wordt geconstateerd, met name bij het overlijden van ouderen. Immers, de symptomen van een longontsteking of griep lijken veel op die van een legionella infectie.
Aqua Assistance maakt zich al jaren sterk om meer besef en draagvlak te creëren in de gehele keten. Meer kennis en aandacht voor legionella in de ontwerpfase leidt tot minder risico’s tijdens de uiteindelijke gebruiksfase. Voorwaarden is dan wel dat er ook conform ontwerp wordt aangelegd. Een deugdelijk beheer tijdens de gebruiksfase leidt tot minder risico’s voor de eindgebruiker. Het trekken van de juiste conclusies op basis van eenduidige cijfers is daarnaast noodzakelijk. Tot slot is meer onderzoek van belang, bijvoorbeeld naar de relatie tussen warme temperaturen versus gebruik van koeltorens.
Vragen over dit blog? Neem contact met ons op!
Gerelateerde artikelen:
Recordaantal aantal legionella pneumophila in 2017
Te weinig aandacht voor legionellapreventie bij nieuwbouw
Tekst: Aqua Assistance BV.